Społem Zakopane sprzeciwia się marnowaniu żywności „Rozważ rozsądnie” - to hasło naszej kampanii społecznej we współpracy z Caritas Archidiecezji Krakowskiej oddz. Zakopane Kuchnia Brata Alberta – budujmy razem świadomość na temat marnowania żywności.
W Polsce, rocznie marnuje się około 6 mln ton żywności, z czego 60% pochodzi z gospodarstw domowych.
Polacy najczęściej wyrzucają:
• pieczywo 23,7%
• wędliny 12,8%
• owoce / warzywa 13%
Statystyki podają, że:
• W gospodarstwie domowym, złożonym z 4 osobowej rodziny średnio marnuje się rocznie około 200 kg jedzenia co stanowi kwotę 3,5 tyś zł rocznie.
Co wpływa na to, że tyle jedzenia wyrzucamy?
• Nie sprawdzamy dat ważności na produktach;
• Zakupy robimy spontanicznie przez co kupujemy za dużo;
• Ulegamy promocjom – kupujemy więcej niż potrzebujemy;
• Robimy zakupy głodni – co wpływa na większe zakupy;
• Nie sprawdzamy zapasu, który mamy w domu – dublujemy zakupy;
• Brak wiedzy odnośnie prawidłowego przechowywania produktów spożywczych;
• W produkcji podstawowej marnowana żywność jest na poziomie 15%
• Przetwórstwo 15%
• Transport i magazynowanie – 1%
• Handel detaliczny 7%
Społem Zakopane radzi:
* Sprawdzaj daty ważności.
* Przygotuj się do zakupów, sprawdź co masz w domu aby nie zdublować produktów.
* Przemyśl zakupy promocyjne czy na pewno potrzebujesz 4 takich samych produktów w cenie 3?
* Nie rób zakupów z pustym żołądkiem, niech zadziała rozsądek a nie głód
* Wiesz, że nie zjesz tego co masz w lodówce – podziel się z innymi.
* Owoce lub warzywa nie nadają się do bezpośredniego spożycia? - przerób je!
Czy wiesz jak powinno się przechowywać owoce i warzywa?
Choć warunki magazynowania zależą, miedzy innymi, od stopnia dojrzałości owoców i warzyw, to istnieją ogólne zasady, które warto wcielić w życie.
NAJWAŻNIEJSZE – nie przechowujmy owoców i warzyw w foliowych siatkach.
Poza lodówką: |
W lodówce: |
arbuz |
seler |
jabłka |
marchew |
gruszka |
por |
ogórki |
pietruszka |
awokado |
natka pietruszki |
banany |
Koperek |
mango |
rzodkiewka |
pomarańcze |
szczypiorek |
mandarynki |
brokuł |
pomelo |
kalafior |
melon |
papryka |
kiwi |
szparagi |
ananas |
sałata |
czosnek |
truskawki |
cukinia |
Maliny / jeżyny |
pomidory |
wiśnie / czereśnie |
ziemniaki |
jagody |
cebula |
świeże zioła |
Brzoskwinie / nektarynki |
winogrona |
Czy wiesz jak przechowywać żywność w lodówce?
Półka górna – ok. 8°C
• powidła i dżemy
• nabiał (mleka, kefiry, jogurty)
Półki środkowe - ok. 4 - 7°C
• napoje (soki, woda, napoje gazowane)
• twarożki
• domowe przetwory
• ryby
• mięso
• wędliny
Szuflady dolne - ok. 7 - 10°C
• owoce / warzywa
Półka boczna – ok. 10°C
• przetwory
• oleje roślinne
• soki
• sosy
• chrzan
• jaja
• masło
Czy wiesz co oznaczają terminy?:
„Najlepiej spożyć przed”?
„Należy spożyć do”?
“Najlepiej spożyć przed” określa tak zwaną datę minimalnej trwałości. Minimalnej, czyli nie ostatecznej. Ten termin stosowany jest w przypadku produktów, które nawet “po terminie” nie ulegają zepsuciu, a jedynie może zmieniać się ich konsystencja, kolor, smak czy zapach. Do tej grupy zaliczają się między innymi produkty zbożowe, a więc mąki, makarony, kasze, ryże, ale także kawa, herbata, część słodyczy, niektóre przyprawy, takie jak cukier (w postaci sypkiej) i sól oraz wysokoprocentowe alkohole.
Wymienione wyżej produkty możemy bez obaw spożywać po upływie ich daty ważności. Musimy się jedynie liczyć z drobnymi zmianami, które zajdą pod wpływem czasu. Wyroby czekoladowe, tabliczki czy praliny, mogą na przykład pokryć się białym nalotem. To nic innego jak tłuszcz, który wytrąca, kiedy czekolada przez dłuższy czas leży w dość ciepłym miejscu. Poza nieestetycznym wyglądem i delikatną zmianą konsystencji nie ma w niej jednak niczego złego. A już na pewno zjedzenie takiego słodycza nie wpłynie w żaden sposób negatywnie na nasze zdrowie.
Oczywiście nie ma produktów zupełnie bezterminowych. Zdatność do spożycia musi się kiedyś skończyć. Warto po prostu pamiętać, że czekolada, która według producenta jest od tygodnia przeterminowana nie musi od razu lądować w koszu. Makaron i ryż nie tracą swoich wartości nawet rok od zalecanego terminu do spożycia! A według wielu specjalistów są dobre jeszcze nawet przez kilka lat… pamiętajmy o tym, zanim produkty ze “starą datą” trafią do śmietnika.
“Należy spożyć do” to już zupełnie inna sprawa. Oznacza termin przydatności do spożycia, po upływie którego zjedzenie produktu może powodować groźne konsekwencje zdrowotne. Sformułowanie to dotyczy najczęściej świeżych produktów, takich jak mięso, ryby, soki niepasteryzowane oraz produkty mleczne i wyroby garmażeryjne. Ze względu na brak lub nieznaczną ilość substancji konserwujących, żywność ta ma krótką ważność, której należy bezwzględnie przestrzegać. To znaczy, że powinna być ona spożyta najpóźniej w dniu upływu terminu ważności.
Informacja o marnowaniu żywności w sieci sklepów Społem Zakopane za 2023r